Jesse's kijktip: Achter de Duinen ligt het hart van Harrie Jekkers

Fans van het Smitsuur opgelet! Aanstaande vrijdag (5 september) om 21.35 is Harrie Jekkers te zien op NPO3. BNNVARA zendt deze avond deel 1 uit van Jekkers’ voorstelling ‘Achter de Duinen’.

Achter de Duinen
Deze voorstelling is zijn ‘’meest persoonlijke voorstelling ooit’’. In deze cabaretshow neemt hij je mee naar zijn jeugd in Den Haag, met ontroerende liedjes, herkenbare sketches en een flinke dosis Haagse humor. Zoals Harrie dat kan. Van zijn vaders liefde voor ADO tot zijn moeders deftige Hagenees-zijn (of misschien wel Hagenaar-zijn…?) Jekkers vertelt in ieder geval op geheel eigen wijze met warmte en zelfspot over het leven, de stad en zijn huidige bestaan op Ibiza.
Deze voorstelling uit 2018 was de theatrale solo-rentree van Harrie Jekkers. 

Fases
Harrie Jekkers heeft eigenlijk 2 fases gehad als artiest. Zijn eerste fase was de pop-fase, in de jaren ’80 met Klein Orkest. Nederpop. Hij maakte toen furore met nummers als ‘’Laat mij maar Alleen’’ en ‘’Koos Werkeloos’’. Om over het beste Nederlandse lied ooit nog maar te zwijgen ‘’Over de Muur’’ (1984). Later werd Harrie pas cabaretier en schreef hij tot op heden tekstuele teksten, vaak met gitaar of piano. Kleinkunst. Denk aan nummers als ‘’ Terug bij Af’’ en ‘’Ik Hou van Mij’’. Maar de rode draad in Jekkers’ carrière is wel dat er in elk nummer van zijn hand wel een woordkunstwerkje te vinden is. 

Nabeschouwing
Zelf heb ik deze voorstelling nog niet gezien, ik kijk er dus erg naar uit om hem vanaf de buis te volgen, aankomende woensdag trappen we weer af met Het Smitsuur en in die uitzending zal ik de voorstelling nabeschouwen.
Deze twee dingen kan ik je in ieder geval beloven: in Achter de Duinen vind je prachtige kleinkunst en geniet je van uitstekende conferences van Hagenees Harrie Jekkers. 

Pas op! Vanaf hier moet je liefhebber zijn!
 
Den Haag: Hagenees of Hagenaar?
Of moet ik zeggen Hagenaar? En met die vraag benoem ik al een beetje de inhoud van de voorstelling. ‘Achter de Duinen’ gaat voor het grootste deel over Harrie en ‘zijn’ Den Haag. Vandaar natuurlijk ook de naam ‘Achter de Duinen’, waar geografisch niet over valt te twisten. Maar tussen een Hagenees en een Hagenaar zit absoluut een verschil. Historisch gezien: een Hagenees is iemand die uit Den Haag komt en woont in een volksbuurt, ‘op het veen’, de minder rijke mensen. Terwijl een Hagenaar iemand is die uit Den Haag komt, maar woonachtig is in de rijkere buurten, ‘op het droge’, de welgestelde mensen. Tegenwoordig zijn er meerdere interpretaties op losgelaten. Zo is een Hagenees iemand die geboren en getogen is in Den Haag en een Hagenaar iemand die woonachtig is in Den Haag, maar er niet vandaan komt. Verder zijn er hedendaagse interpretaties dat de Hagenaar ‘bekakt’ is.

De Schouwburg
Jekkers nam met de voorstelling Achter de Duinen het cabaretstokje over van Paul van Vliet. Paul was altijd het gezicht van de zondagmiddag in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Vanaf 2018 werd dat Harrie Jekkers. Met veel succes, want nadat Harrie binnen 4 jaar 40.000 bezoekers aantrok, kreeg hij in 2022 een eigen plein, het pleintje voor de schouwburg is officieus omgedoopt tot ‘Harrie Jekkers plein’. Een knipoog naar zijn straatnaambordjesblues.  Een enorme eer, vindt Jekkers: ‘’ vooral als die eer je te beurt valt als je nog leeft.’’ 

---

En zo nam Harrie Jekkers met veel succes het spreekwoordelijke theatrale stokje over van Paul van Vliet.
Volgens Jekkers is Paul van Vliet een Hagenaar. Harrie zelf is een Hagenees, hij komt dan ook uit de beroemde ‘Schilderswijk’, over volksbuurtjes gesproken. 

Jeroen van Merwijk: cabaretier, schrijver, schilder en sleutelrol
De Schilderswijk. Daar liggen dus de roots van Harrie Jekkers. Als we het woord Schilderswijk ontleden, zul je ‘Schilders’ en ‘wijk’ los kunnen zien. Hebben we het over een schilder, en eentje met ‘wijk’ in zijn naam. Dan kom je uit bij alleskunner Jeroen van Merwijk. (Wat een bruggetje.) Maar wel een relevant bruggetje, want zonder Jeroen van Merwijk was de rentree van Harrie Jekkers in het theaterlandschap waarschijnlijk niet gebeurt. Harrie en Jeroen waren al járen bevriend. Ze troffen elkaar in Den Haag. Jeroen is een echte Utrechtenaar, maar woonde tijdens zijn studie bij de ‘’Koninklijke kunstacademie’ in Den Haag. Misschien dus wel een Hagenaar? Harrie is (zoals gezegd) een echte Hagenees, maar woonde tijdens zijn baan als leraar Engels in Utrecht. De twee mannen hadden een omgekeerde wereld, maar troffen elkaar wel in de hofstad en hadden meteen een klik.
Ik kan het hier allemaal tekstueel gaan proberen uit te leggen, maar ik kan het je ook gewoon als audiovisueel spektakel leveren. Zie hier de ontmoeting tussen Harrie en Jeroen komisch nagespeeld. Zo en dan kan ik nu concreter worden en jou, de lezer, vertellen waarom Jeroen nou zo’n sleutelrol had in de rentree van Harrie. 

Leuk fragment. Enfin.
 
Jeroen van Merwijk had dus een sleutelrol in de rentree van Jekkers. Jeroen verdiende z’n brood met het staan op de planken als cabaretier. Echter liepen de zalen leeg. Jeroen was namelijk niet zo populair, hij was daar misschien te eigenwijs voor. Om de zalen wat meer te vullen besloot hij zijn vriend en cabaretier in ruste Harrie Jekkers te benaderen voor een duo-voorstelling. Jeroen kreeg het ja-woord. En na de voorstelling ‘’Jekkers en Jeroen: Als we zo vrij mogen zijn…’’ (wat overigens echt een aanrader is, staat volledig op YouTube en NPOStart) had Harrie de smaak weer te pakken en staat hij tot op heden weer te stralen op het podium.
 
Zelf heb ik Achter de Duinen nog niet gezien, en dus kan ik jou, als lezer nog niet voorzien van een concreet artikel over de voorstelling en achteraf had ik dit allemaal veel korter kunnen beschrijven. ‘’Schrijven is schrappen’’ zeggen ze vaak. Maar mij niet gezien, want: ‘’wie schrijft, die blijft’’.
​
O O Den Haag
Zoveel gelul, en dan heb ik het nog niet eens gehad over dat ene nummer. Harry Klorkestein bracht in 1982 de legendarische plaat ‘’O O Den Haag’’ uit. Nou hoor ik je denken: ‘’ Wat heeft die Klorkestein er nou mee te maken?!’’ Nou, dat is dus Harrie Jekkers. Hij bracht het nummer uit onder zijn schuilnaam ‘’ Harry Klorkestein’’ Klonk lekker Haags, en Klorkestein is een anagram van zijn band Klein Orkest. De reden dat het niet onder de naam Klein Orkest of Harrie Jekkers stond, is omdat Harrie in de bloei van zijn carrière niet gezien wilde worden als een soort Haagse volkszanger à la Andre Hazes. (snap ik wel).  Inmiddels heeft Jekkers het nummer omarmd als zijn nummer. Al jaren is het nummer met recht het officieuze volkslied van hofstad Den Haag. En hou je vast: het nummer is zelfs gecoverd door Coldplay! Al zei Harrie Jekkers dat weinig: ‘’ Ik kende die gozer niet’’.  

​Als Harrie Jekkers over 100 jaar dood is, en wij ook. Zal dit nummer voor eens en voor altijd gezongen worden in Den Haag, O O Den Haag (mooie stad, Achter de Duinen). Ik kan maar één ding zeggen: ‘’Wie schrijft, die blijft’’.